“Mam, mahammm, waar zijn mijn gymkleren?” Ik zeg dat ik deze niet in de was heb zien liggen. Mijn jongste dringt aan, gefrustreerd dat het niet gaat zoals hij wil en bang nu te laat te komen op school. O jee, onredelijkheid en een flinke ruzie ligt op de loer. Ik kan twee dingen doen… 1. Ik ga op mijn eigen gelijk zitten (dan had je die kleren maar in de was moeten gooien) of 2. ik sluit aan bij zijn gevoel en zeg “he, vervelend als je iets niet kunt vinden zeker nu je haast hebt naar school te gaan, zullen we kijken wat je WEL aan kunt trekken bij gym?” vervolgens diep ik snel een ander setje op uit de kast (niet de schoolkleuren maar het moet maar) en mijn jongste gaat , weliswaar nog steeds wat mokkend maar iets minder gefrustreerd, naar school.
‘Communiceren, we doen het altijd en overal en tegelijk gaat niets zoveel mis als bij communicatie. Het is niet voor niets dat het woord “misverstand” het meest gebruikte woord is of het gaat om winnen en verliezen, gelijk of geluk. We zijn ons lang niet altijd bewust hoe we de situatie kunnen beïnvloeden met slimme communicatietrucs. Of we laten onze emoties te veel oplopen waardoor conflict op de loer ligt. Effectief communiceren …. dat is wel even andere koek.
Opvoeden gaat over de relatie met je kind. Zoals alle relaties wordt ook de relatie met je kind voor een belangrijk deel bepaald door communicatie. Wil je zorgen voor een fijne sfeer in huis en een goed contact met je kind, dan is een goede communicatie daarvoor van groot belang. Maar hoe zorg je daar dan voor?
Zorg dat je communicatie afgestemd is op je kind. Dus dat wat je kind ervaart en dat we zijn behoeften respecteren. Dat kun je doen door:
-
Beter te luisteren
Beter luisteren wil zeggen luisteren met echte aandacht. Met de intentie de ander echt te horen en te begrijpen. Daarvoor moet je je eigen gedachten, meningen en oordelen opschorten. Want wat er vaak misgaat is, dat we veel te snel klaar staan met onze mening, een oordeel of een oplossing.
Als je werkelijk luistert, geef je je kind de ruimte om zijn eigen gedachten te formuleren. Vaak leidt dat ertoe, dat je kind zijn eigen oplossing vindt. Of het probleem houdt op te bestaan, omdat opluchting voldoende is. Iemand heeft jou gehoord en daarmee verdwijnt de emotie.
-
Ik-boodschappen te geven
Het geven van ik-boodschappen zorgt ervoor, dat de ander open kan blijven staan voor wat jíj graag wilt. Vaak formuleren we het op zo’n manier dat er een afwijzing in te horen valt. Openlijk, dan wel subtiel verstopt. Bij een ik-boodschap hou je het bij jezelf. Waardoor je veel minder snel verzet oproept.
Een ik-boodschap bestaat uit een concrete omschrijving van het gedrag van je kind waar je last van hebt of wat je graag zou willen zien. Plus een toevoeging waarom dat belangrijk voor je is. Wat het met je doet. Voorbeelden zijn: “Ik zou graag willen, dat jullie nu even buiten gaan spelen, want ik heb hoofdpijn en daarom last van jullie lawaai”. “Ik vind het wel gezellig, hoor, dat je me wat komt vertellen, maar zo schiet ik niet op met mijn werk en ik moet dit even afmaken. Zou je me een uurtje door kunnen laten werken?”
-
Problemen of conflicten samen op te lossen
Het derde element voor een soepele omgang met je kind is het samen willen oplossen. Conflicten zijn meestal een gevolg van een conflict van behoeften of een frustratie van een behoefte. Probeer altijd op zoek te gaan naar de behoefte van je kind. Wat ligt ten grondslag aan zijn gedrag? Praat er met je kind over. Stel geen waaromvraag, maar bijvoorbeeld: “wat precies maakt(e) je nou zo boos?”. Of “hoe is het voor jou om zo te schelden, vind je dat dat moet kunnen, zit je er niet mee, of heb je dan later spijt?”. Wees open, zonder oordeel. En je zult soms dingen horen, waar jij niet op gekomen was
Als de behoefte van je kind duidelijk is, dan kun je jouw behoefte daarnaast zetten. “Ik begrijp, dat jij niet eerder naar huis wilt dan de anderen. Het punt is dat ik me ongerust maak als je zo laat thuis komt”. En dan zoeken naar een oplossing. “Hoe kunnen we zorgen dat jij….terwijl ik……”?” Vaak zul je dat niet op het moment zelf kunnen doen, dan zijn de emoties al te hoog opgelaaid. Maar door er op een rustig moment over te praten en een afspraak te maken, kun je wel toekomstige conflicten voorkomen.
De erkenning van de wederzijdse behoeften is de sleutel. Probeer zo vaak mogelijk je kind te erkennen in hoe het voor hem is. Soms kun je er gewoon niet aan tegemoet komen, maar je kunt wel communiceren, dat je het begrijpt. “Ik snap, dat je boos wordt omdat je net zo lekker aan het spelen bent. Het punt is, dat ik je broer niet wil laten wachten op het schoolplein, dan staat hij daar straks helemaal alleen. We gaan zo snel mogelijk terug naar huis, oké?”
En, heel belangrijk: (voor de zeer begripvolle ouders onder ons): maak jouw eigen behoefte ook altijd duidelijk. Het gaat er om, dat je evenveel respect hebt voor de behoeften van je kind als voor je eigen behoeften. Als je dat doet en op een goede manier communiceert, zul je merken, dat je kind vanzelf ook veel makkelijker naar jou zal luisteren.
Training Effectief communiceren met je kind
Wil je graag meer weten over hoe je effectief kunt communiceren met je kind? In april organiseer ik in twee avonden een training voor ouders over dit onderwerp. Neem contact op voor meer informatie.
Ciska Vriesema van CVT & Co is gedragstrainer en gespecialiseerd op omgaan met agressie, pesten, faalangst en het vergroten van zelfvertrouwen en weerbaarheid. Ciska geeft al jaren trainingen aan kinderen en volwassenen
CVT & Co maakt deel uit van multidisciplinair centrum Vang en is gecontracteerd jeugdzorgaanbieder voor de regio West-Brabant-West en de provincie Zeeland. Dit betekent dat de ondersteuning voor je kind vergoed wordt vanuit de jeugdwet.